| Kartuzy |
|
||||||||
| Kartuzë | kaszubska nazwa miejscowości (dotyczy tylko miejsc znajdujących się w dwudziestoleciu międzywojennym na terytorium Polski) | ||||||||
|
|||||||||
 "min 55 1.jpg") | Odsłona 1 - praktycznie ruina - sierpień 2003
Niszczycielski pęd likwidowania wszystkiego, co jeszcze jeździ po torach, dotarł już także na Ziemię Kaszubską. Co prawda Kartuzy leżały zawsze trochę na uboczu "wielkich", kolejowych wydarzeń - przedwojenny wariant Magistrali Węglowej ominął to miasto o 10 km na południe, ale jeszcze pod koniec lat 80-tych był to normalnie funkcjonujący, trzykierunkowy węzeł kolejowy z połączeniami lokalnymi do Lęborka, Pruszcza Gdańskiego i Somonina. Dziś pozostały puste perony. Widok na północ w kierunku wyjazdu do Lęborka - w kilku miejscach szlak w tym kierunku został już zdewastowany. | ||||||||
 "min 55 2.jpg") | Specyficzny układ linii kolejowych w tych okolicach oraz ich historia przed, w trakcie i po ostatniej wojnie - przebieg granicy Polski z Niemcami i Wolnym Miastem Gdańskiem, zniszczenie budowli inżynieryjnych na odcinku od Kokoszek do Gdańska Wrzeszcza (linia po wojnie nie została odbudowana), a później rozbudowa lotniska Gdańsk Rębiechowo spowodowały odcięcie bezpośrednich połączeń Kartuz z Gdańskiem i Gdynią. Dlatego najdłużej utrzymała się komunikacja pasażerska w kierunku Somonina. Połączenia z Pruszczem i Lęborkiem zostały zlikwidowane odpowiednio w latach 1994 i 2000. Widok na południe w kierunku wyjazdów do Somonina i Starej Piły. | ||||||||
 "min 55 3.jpg") | Parowóz Ty 2 - 14 jako pomnik techniki. Niestety - pomnik cokolwiek zapuszczony z uwagi na powolny upadek tej stacji i kolei w okolicach Kartuz w ogóle. | ||||||||
 "min 55 4.jpg") | Odsłona 2 - 6 lat po spektakularnej reaktywacji - wrzesień 2021
Ujęcie na północ - wyjazd w kierunku Lęborka. Obecnie nieczynny. | ||||||||
 "min 55 5.jpg") | Na stacji od strony północnej pozostała jeszcze sygnalizacja kształtowa, ale wszystkie 4 semafory wyjazdowe są unieważnione i ich czas zapewne dobiega końca. Ich rolę w pewnym sensie przejęły 3 świetlne, jednokomorowe tarcze zaporowe K, L i M z czego ta pierwsza robi wrażenie wygaszonej. Może dlatego że tory 7 i 3 są obecnie wykorzystywane bardziej niż tor 1. Beżowy budynek lekko po prawej to dawna pięciostanowiskowa parowozownia która przetrwała wraz z obrotnicą, małą wieżą do nawęglania i żurawiem wodnym. Po lewej schowana w drzewach nieczynna i mocno zdemolowana nastawnia wykonawcza "Ky1". | ||||||||
 "min 55 6.jpg") | Spojrzenie ogólne na stację od strony północnej z reprezentacyjnego peronu 2. | ||||||||
 "min 55 7.jpg") | Budynek dworca wybudowany od podstaw w latach 2017/18 architekturą nawiązujący do XIX-wiecznego obiektu z początków istnienia stacji. Wcześniej stał tu socrealistyczny koszmarek z płaskim dachem - budynek oryginalny nie przetrwał II wojny światowej. | ||||||||
 "min 55 8.jpg") | Tor 7 przy peronie 2 i pociąg Regio do Gdańska Wrzeszcza. Jest to dwuczłonowy szynobus SA 138 - 001 produkcji nowosądeckiego NEWAG-u. Sądząc po opisach znalezionych w sieci pojazd nieco pechowy. | ||||||||
 "min 55 9.jpg") | Rozmach z jakim zabrano się w Kartuzach za reaktywację komunikacji zbiorowej jest godny szacunku. Od roku 2015 mamy tutaj węzeł multimodalny - obok dworca kolejowego ulokował się dworzec autobusowy. Nowy, estetyczny budynek oddany do użytku 26 czerwca 2018 roku. oprócz pełnienia swojej podstawowej roli gości także bibliotekę oraz informację turystyczną. Jednak prawdziwym bohaterem i świadkiem dziejów ostatnich kilkunastu lat tutejszej stacji jest "wojenny" parowóz Ty 2 - 14 wraz z tendrem 30 D 43 - 247. | ||||||||
 "min 55 10.jpg") | Parowóz ten generalnie pracował w północnej Polsce (jego ostatni przydział w latach 1967 - 1990 to Chojnice), a po wycofaniu z eksploatacji trafił tutaj. Niestety - swoim coraz gorszym stanem pasował do podupadającej stacji PKP w Kartuzach i jeszcze w roku 2019 stał nieco w krzakach przy jej wschodniej krawędzi. Na szczęście do Kartuz powróciło kolejowe życie i teraz "Tymek" wygląda tak jakby przed chwilą wyjechał z fabryki. W lewo wyjazd do Glincza i Żukowa a na wprost do Somonina. Szlak do Somonina ponownie nie jest używany - jeżeli już to tylko w sporadycznym ruchu towarowym. No i całkiem nowa (tu prawie wszystko jest nowe) nastawnia "Ky". | ||||||||
 "min 55 11.jpg") | Parowóz obecnie ulokowany jest na specjalnie wydzielonym torze 14 tuż obok stanowisk autobusów. W porównaniu z innymi, często niszczejącymi parowozami - pomnikami tutaj mamy egzemplarz naprawdę na wysoki połysk. Przyznam że to trochę nierealne... | ||||||||
 "min 55 12.jpg") |
 |
||||||||
 "min 55 13") |
Budynek dworca - ujęcie od strony południowej z obecnie nie używanego peronu 1. Zakres pracy jaką włożono w część kolejową dworca (który przecież nie tak dawno temu praktycznie nie istniał) daje nadzieję że kiedyś pociągi pasażerskie pojadą dalej na północ - do Sierakowic. A może nawet do Lęborka ? Ale na razie to fantastyka, więc póki co wróćmy na Ziemię. Przy peronie 2 prawie gotowy do odjazdu (ma to nastąpić o 13:23) widziany już wcześniej szynobus do Gdańska Wrzeszcza. |
||||||||
 "min 55 14") |
Na koniec budynek dworca od strony miasta. Bardzo przyjemnie zaczynać podróż w takim miejscu, równie przyjemnie jest w takim miejscu z pociągu lub autokaru wysiąść. | ||||||||
| Linki zewnętrzne | |||||||||
|
|||||||||
|
|||||||||
| 1* Ostatni pociąg pasażerski odjechał z Kartuz 1 lutego 2003 roku. Właśnie wtedy została zlikwidowana komunikacja pasażerska na linii Kartuzy - Somonino. Później nastąpiło 7 lat przerwy. Komunikacja pasażerska na linii Kartuzy - Somonino została wznowiona w czerwcu 2010 roku. Na razie tylko w sezonie letnim i tylko 2 pary pociągów "z" i "do" Gdyni Głównej dziennie, ale dobre i to... 2* 1 września 2015 roku Kartuzy zostały włączone w system Pomorskiej Kolei Metropolitalnej. Dzięki realizacji tego projektu miasto uzyskało bezpośrednie (bez skomplikowanych manewrów w Somoninie) i bardzo szybkie połączenia kolejowe do Gdyni Głównej i Gdańska Wrzeszcza. |
|||||||||
