Forst (Lausitz) |
|
|
Baršć (Łužyca) | historyczna dolnołużycka nazwa miejscowości |
Obiekt oddany do użytku w roku 1872 ❋ HSGE - Halle - Sorau - Gubener Eisebahn
|
Stan aktualności zdjęć i większości opisów na stronie - rok 2022
|
Obiekt położony na wysokości 77 m n.p.m. |
|
| Wizyta 1 - lipiec 2000.
Stacja graniczna w Forst przed rokiem 2000 przeszła modernizację układu torowego, ale sygnalizacja kształtowa pozostała. Żagańska SM 42 w trakcie manewrów. Za kilkanaście minut odjedzie z popołudniowym pociągiem osobowym do Żagania. Widok na wschód - wyjazd w kierunku Tuplic. |
| W Forst przejeżdżają obecnie granicę 2 posiągi lokalne i 2 dalekobieżne (pospieszny Wrocław Główny - Berlin Lichtenberg i EC "Wawel" Kraków Główny - Hamburg Altona). Widok od zachodu - od strony wjazdu z Cottbus. Pociągi lokalne kursują pomiędzy tymi miastami co 60 minut. |
| Wizyta 2 - czerwiec 2022.
Wschodnia końcówka peronu 1 (chociaż typowych oznaczeń peronów tutaj nie ma) - wyjazd w stronę Tuplic (na wprost) oraz do Weißwasser (w prawo). Ta druga linia zasadniczo już nie istnieje, na krótkim odcinku w pobliżu Forst utrzymywany jest ruch towarowy do nowo powstałej strefy przemysłowej położonej na południe od federalnej autostrady A15. Po prawej jedna z trzech nieczynnych nastawni wykonawczych, nieco z tyłu wieża ciśnień. Kiedyś z tego miejsca widoczne były dwa charakterystyczne kominy firmy Eltwerk - widać je było także z Polski. Fabryki (działającej od roku 1906) już jednak nie ma, kominów również. W miejscu tym mamy obecnie fermę baterii słonecznych - w imię ekologii i postępu :/ |
| Peron 1 - ujęcie w kierunku zachodnim i semafory drogowskazowe przed dawną, towarową częścią stacji. A była ona kiedyś o wiele większa - drzewa po lewej za peronem 2 oraz zarastający plac po prawej to miejsca po dawnych torach postojowych, rampach i magazynach. |
| Peron 1 - ujęcie od strony zachodniej. Na planie pierwszym fragment jednego ze stacyjnych magazynów, dalej bydynek dworca z charakterystyczną wieżyczką. |
| Ponownie ujęcie w kierunku zachodnim i raczej bezużyteczne tory odstawcze po prawej stronie towarowej cząści stacji. Wyjazd do Cottbus (na wprost) oraz do Guben (w prawo). Na linii do Guben ruch pasażerski zakończono w roku 1981 roku a 15 lat później uległa ona fizycznej likwidacji - po zjednoczeniu Niemiec podobno przestała być potrzebna :/ Linia ta w kilku miejscach wiodła wzdłuż Nysy Łużyckiej dosłownie przeciskając się pomiędzy lewym brzegiem rzeki a odkrywką węgla brunatnego Jänschwalde. Sprawiło to że po rozbiórce jej śladem w kilku miejscach poprowadzono nadgraniczną ścieżkę rowerową. |
| Zabudowania stacyjne - widok z peronu 2 od strony zachodniej. Na peronie tym zostaniemy chwilę dłużej. |
| Peron 2 i spojrzenie (od strony zachodniej) na sąsiedni peron 3. Za wiatą peronową największa nastawnia na stacji Forst (być może kiedyś dysponująca - ale to moja spekulacja) która była usadowiona pośrodku, na granicy cząści pasażerskiej i towarowej stacji. Było tu sporo semaforów, torów, rozjazdów i wyjazd z lokomotywowni. |
| Na peron 3 jest nieczynny i legalnie wejść nie można. Końcowy fragment przejścia podziemnego prowadzącego tamże jest zamurowany na sztywno. Peron 3 (w czasach istnienia połączenia do Weißwasser to z niego ruszały pociągi jadące w tym kierunku) nie został zmodernizowany i jest najbardziej zbliżony do stanu oryginalnego. |
| Peron 2 - w okolicy przejścia podziemnego widzimy zachowany żuraw do nawadniania parowozów. Po prawej - za peronem 3 widoczny fragment dawnej czterostanowiskowej lokomotywowni. Od lat jest ona nieużywana (tak samo jak spora część infrastruktury pamiętającej dawną rolę tej stacji) i popada w ruinę. |
| Semafory wyjazdowe 18N1 i 18N2 w kierunku granicy DE/PL (dalej Zasieki i Tuplice). Dopiero semafor 18N3 jest bardziej uniwersalny - z toru 3 można wyjechać także w kierunku Weißwasser. Na wprost - przy przecięciu torów z Berliner Straße nastawnia "B1" sterująca ruchem na całej stacji. Przypomina większą budkę dróżnika, ale najwyraźniej dla aktualnych potrzeb ruchowych stacji Forst takie absurdalne położenie nastawni dysponującej (po wymianie sygnalizacji z kształtowej na świetlną) jest wystarczające. |
| |
|
Dwa powyższe zdjęcia to budynek dworca widziany: a) z peronu 2 od strony wschodniej. b) od strony podjazdu czyli ulicy Żarskiej (Sorauer Straße). Goście bardziej majętni mogą sobie pojechać na miasto taksówką :)
Mapa przedstawia likwidację węzła kolejowego w Forst już po zjednoczeniu Niemiec.
●●● linia istniejąca czyli magistrala Żagań - Żary - Forst - Cottbus.
●●● linia do Guben zlikwidowana w roku 1995.
●●● linia do Weißwasser zlikwidowana w roku 1996. Pierwszych 6 km od strony Forst do miejscowej strefy przemysłowej jest obecnie bocznicą towarową.
|
| Semaforek krajoznawczy
Lewy, niemiecki brzeg Nysy Łużyckiej i dwa przęsła zburzonego pod koniec II wojny światowej Długiego Mostu (Lange Brücke) który przed wojną spinał dwie części miasta Forst. Most wybudowany według projektu Rudolfa Kühna został oddany do użytku w roku 1921, ale nie istniał długo. Wycofujące się wojska niemieckie wysadziły go zimą 1945 roku przed nacierającą Armią Czerwoną. Brzeg Nysy i most po stronie niemieckiej prezentuje się niewątpliwie o niebo lepiej niż po stronie polskiej... |
| ...ale wejść tam z Gutenbergplatz i tak nie można. No chyba że w czasie patriotycznych uroczystości i tęsknego spoglądania na wschód :/ |
| Fußgängerbrücke Steg czyli kładka dla pieszych na drugi brzeg Nysy Łużyckiej znajduje się 500 m na południe od Długiego Mostu i także od roku 1945 jest nieczynna. |
| Kegeldamm i nadrzeczna zabudowa miasta. |
Linki zewnętrzne
-
Stacja Forst (Lausitz) ❋
Ogólnopolska Baza Kolejowa
-
Stacja Forst (Lausitz) ❋
Atlas Kolejowy Polski
-
Stacja Forst (Lausitz) ❋ Polska-Org
-
Bahnstrecke Forst - Guben ❋ www.wikipedia.de
-
Bahnstrecke Weißwasser - Forst ❋ www.wikipedia.de
|
Lata likwidacji pasażerskiej komunikacji kolejowej na liniach wychodzących ze stacji FORST (LAUSITZ) |
1981 |
---> GUBEN (linia uległa fizycznej likwidacji w roku 1996) |
1996 |
---> WEIßWASSER (linia uległa fizycznej likwidacji w roku 1998) |
|
|
Semaforek historyczny
Na wielu ulicach miasta Forst widzimy wbudowane w bruk tory o szerkości 1000 mm. To pozostałości po unikatowej w tej części Niemiec wąskotorowej kolei przemysłowej Forster Stadteisenbahn nazywanej przez mieszkańców swojsko Schwarze Jule (czyli Czarna Julka) łączącej kiedyś zakłady przemysłowe w całym mieście. Forst do wybuchu II wojny światowej było ważnym ośrodkiem przemysłu włókienniczego i tekstylnego (tak jak w naszym kraju Łódź), działało tutaj kilkadziesiąt fabryk i w drugiej połowie XIX wieku pojawił się problem zaopatrzenia ich w surowce (zwłaszcza węgiel) oraz wywozu gotowych produktów. |
|
Transport wozo - konny był uciążliwy, kosztowny oraz z przyczyn oczywistych brudny i wielce śmierdzący. Stąd też pomysł i późniejsza realizacja (rok 1893) miejskiej kolei wąskotorowej obsługującej lokalny przemysł. Normalnotorowe wagony kryte oraz węglarki poruszały się po torach Czarnej Julki za pomocą specjalnych wózków (rollbocków) podstawianych pod osie wagonów normalnotorowych. Wózki były połączone prętami, lecz zestawy takie siłą rzeczy nie posiadały hamulców. W takim pociągu można było więc prowadzić co najwyżej 5 dwuosiowych wagonów normalnotorowych a maksymalna prędkość na ulicach miasta wynosiła tylko 8 km/h. Ale to przez ponad pół wieku działało ! |
|
Co ciekawe, Czarna Julka nie zdołała przekształcić się w środek miejskiego transportu pasażerskiego - czyli w tramwaj, chociaż podobno w dwudziestoleciu międzywojennym rozważano taką możliwość. Koniec towarowego transportu szynowego w Forst (wzrost ruchu samochodów i ciężarówki jako alternatywa przewozowa) nastąpił już w czasach NRD. Ostatni wąskotorowy pociąg przejechał przez miasto 31 sierpnia 1965 roku. |
|
1* W okresie największego rozkwitu kolejki (rok 1934) długość torów i bocznic (było ich 98) przekraczała 24 km.
2* Ruch na sieci Forster Stadteisenbahn utrzymywało 8 wąskotorowych parowozów typu LAG wyprodukowanych przez berlińską firmę Krauss.
3* Z przedwojennych fotografii Długiego Mostu wynika że tor Czarnej Julki prowadził także na prawy (obecnie polski) brzeg Nysy czyli do dawnej dzielnicy Berge. 4* Miniatury pozostałości torowisk Czarnej Julki na ulicach Forst pochodzą z fotek autorstwa Franka Gutschmidta /www.bahnbilder.de/. |
Linki zewnętrzne
-
Die Schwarze Jule ❋ raczej oficjalny serwis WWW
-
Forster Stadtbahn ❋ Streckenbegehungen stillgelegter Schmalspurbahnen
-
Czarna Julka ❋ prywatny serwis WWW
|
| |
|