| Żagań |
|
||||||||||||||
| Sagan | przedwojenna niemiecka nazwa stacji | ||||||||||||||
|
|||||||||||||||
 "min 152 1.jpg") | Wizyta 1 - bardzo odległa w czasie - lipiec 2000. Nie jest odkrywczym stwierdzenie, że lata świetności węzeł w Żaganiu ma już za sobą - czasy transformacji przewaliły się tu na oślep rujnując wszystko po drodze. Kiedyś można było wyjechać stąd pociągiem w siedmiu kierunkach. Dziś już tylko w dwóch - do Żar i Legnicy. Jeszcze w latach 80-tych mówiło się o elektryfikacji linii odchodzących w kierunkach do: Legnicy, Głogowa, Jeleniej Góry i Tuplic. Dziś podobne sugestie byłyby chorym rojeniem wariata... Widok w kierunku wyjazdów do Jankowej Żagańskiej, Żar i Lubska. | ||||||||||||||
 "min 152 2.jpg") | Wizyta 2 - sierpień 2007. Z uwagi na wiaty nad peronami spora część semaforów wyjazdowych po zachodniej stronie dworca ma obniżoną konstrukcję. Tak jest na wszystkich peronach, tutaj na dodatek sygnalizator odnoszący się do sąsiedniego toru chyba nie zmieścił się na międzytorzu, więc informuje o jego innym położeniu wskaźnik W15. Wiele lat temu - przed modernizacją sygnalizacji w roku 1986 stał tu pomost z semaforem kształtowym. | ||||||||||||||
 "min 152 3.jpg") | Podobna sytuacja z niskimi sygnalizatorami ma chociażby miejsce na peronie 2, a wałęsająca się po plątaninie torów ST 43 - 35 będzie mi towarzyszyć przez cały czas mojego pobytu na tej stacji. | ||||||||||||||
 "min 152 4.jpg") | Charakterystyczny element stacji w Żaganiu - wieża wodna ze stożkowym dachem. Wygląda cokolwiek tajemniczo... Widok na zachód z peronu 2 - wyjazdy m. in. w kierunku Lubska i Żar. | ||||||||||||||
 "min 152 5.jpg") | Nadal peron 2 - ujęcie odwrotne - widok na wschód. Wyjazdy m. in. w kierunku Legnicy i Głogowa. | ||||||||||||||
 "min 152 6.jpg") | Peron 3 (strona północna) i poznana już wcześniej ST 43 - 35 jeżdżąca po stacji "na oko" cokolwiek bez ładu i składu. Tory skręcające lekko w lewo to wyjazd do Legnicy, a tory na wprost to wyjazd do Głogowa - 2 km dalej obie te magistrale krzyżują się przy pomocy wiaduktu. Szlak do Głogowa chwilę po opuszczeniu Żagania ulega "roztrojeniu". Najpierw lekko w prawo odbija opuszczona i zdewastowana obecnie linia w kierunku Zebrzydowej i dalej do Jeleniej Góry, a za wspomnianym wyżej wiaduktem w lewo skręca inna, nieczynna linia - do Nowej Soli. | ||||||||||||||
 "min 152 7.jpg") | Peron 3 (strona południowa). Ten semafor wyjazdowy też nie zmieścił się na międzytorzu - wskaźnik W15. Na wprost drugi, charakterystyczny element tutejszej stacji - silos zbożowy. Widok na wschód - kierunek Głogów, Jelenia Góra i Nowa Sól. | ||||||||||||||
 "min 152 8.jpg") | Widok z peronu 3 na perony 4 i 5. Po lewej oczywiście wieża wodna i końcówka pociągu osobowego jaki przed chwilą przyjechał z Żar. | ||||||||||||||
 "min 152 9.jpg") | Widok z peronu 3 na peron 2. | ||||||||||||||
 "min 152 10.jpg") | No i się spotkały. SU 46 - 032 (bardzo fikuśnie pomalowana) przyprowadziła z Żar skład wagonów pasażerskich znany jako "Bóbr", czyli dawny pociąg pospieszny (obecnie osobowy) relacji Wrocław Główny - Żary. Skład ten będzie tu nocował... | ||||||||||||||
 "min 152 11.jpg") | ...a SU 46 jakiś czas później (po wymianie plotek z "Rumunem") ucieka w kierunku żagańskiej lokomotywowni. | ||||||||||||||
 "min 152 12.jpg") | Budynek dworca oddany do użytku w roku 1913. Obecnie najbardziej rzucający się w oczy szczegół na ścianie tej szacownej budowli to napis APTEKA. Dobrze że nie jest większy. | ||||||||||||||
| O dawnej świetności stacji w Żaganiu świadczy jej wielkość - pięć peronów i kilkanaście torów. Kiedyś był to największy i jeden z najważniejszych, najbardziej ruchliwych węzłów kolejowych Ziemi Lubuskiej. Można było stąd dojechać bezpośrednio do takich stacji jak Warszawa Wschodnia i Łódź Kaliska (pamiętny nocny pociąg pospieszny jadący stąd trochę dookoła, bo przez Żary, Zieloną Górę, Głogów, Leszno i Ostrów Wielkopolski) oraz do Wrocławia, Poznania i Szczecina (nie mniej słynny nocny pociąg osobowy relacji Jelenia Góra - Zielona Góra - Szczecin Główny). Przypomnę także o nieistniejących już połączeniach lokalnych w kierunku Lubska, Nowej Soli, Jeleniej Góry i Jankowej Żagańskiej. Co pozostało - to widać. Inkwizytorzy spod znaku PKP za węzeł w Żaganiu "zabrali się" dość wcześnie - jeszcze przed rokiem 1995 likwidując tyle relacji lokalnych ile się dało. Teraz po bezludnych peronach hula wiatr i jest tu przeraźliwie pusto. Ilość połączeń lokalnych do Legnicy i Żar (pozostały tylko takie) można policzyć na palcach dwóch dłoni, a połączeń dalekobieżnych - z dwoma wyjątkami - nie ma już wcale. "Bóbr" - jak wspomniałem - jest tylko pociągiem osobowym, a jedynym rodzynkiem w tym zakalcu jest EC "Wawel" z Krakowa Głównego do Hamburga Altony - relacja w tym zestawieniu jakby z zupełnie innej bajki. I to na razie byłoby na tyle... |
|||||||||||||||
 "min 152 13.jpg") |
Wizyta 3 - czerwiec 2022. Kolejną, trzecią już "oficjalną" wizytę na stacji w Żaganiu zaczynam od peronu 2 od strony toru 4. Po lewej opisywana już przed laty charakterystyczna wieża wodna, na wprost szyb windy towarowej i semafor wyjazdowy L4. Ujęcie w kierunku zachodnim. |
||||||||||||||
 "min 152 14.jpg") |
Peron 2 od strony toru 2. Na pierwszym planie lekko osrany przez ptaki i taki jakiś krzywy semafor wyjazdowy L2, nieco po prawej zaparkowany na krótkim torze 43 w roli pomnika parowóz Ok1 - 198. Na tym samym torze stoją też dwa wagony pasażerskie - klasy 2 typu B9 i klasy 1 typu A9. Dorosły już do roli eksponatów ? Za wagonami pasażerskimi widoczny fragment nastawni dysponującej "Żg" wybudowanej w latach 80-tych podczas modernizacji stacji i wymiany sygnalizacji z kształtowej (pamiętam) na świetlną. W nastawni znajduje się jeden z największych pulpitów kostkowych w Polsce - na tej wielkiej stacji nadal działa przekaźnikowy system sterowania ruchem. |
||||||||||||||
 "min 152 15.jpg") |
Peron 2 - ujęcie w kierunku zachodnim i południowa połówka towarowej części stacji. Dalej są wyjazdy do Jankowej Żagańskiej oraz do Żar. | ||||||||||||||
 "min 152 16.jpg") |
Ujęcie odwrotne z peronu 2 - po lewej budynek dworca. | ||||||||||||||
 "min 152 17.jpg") |
Peron 2 - po prawej perony następne (patrząc na południe) czyli 3, 4 i 5. Skomplikowany i rozbudowany układ torowy stacji zapewnia dość dużą uniwersalność peronów, jednak nie jest możliwy wyjazd z każdego z nich w każdym kierunku. | ||||||||||||||
 "min 152 18.jpg") |
Zasadniczo perony 1 i 2 to ciąg komunikacyjny Legnica - Lubsko, perony od 3 w górę to ciąg komunikacyjny Głogów - Żary. Ponadto z peronów 4 i 5 można było kiedyś pojechać do Zebrzydowej i docelowo do Jeleniej Góry. To tak w wielkim uproszczeniu - nie pora na niuanse. | ||||||||||||||
 "min 152 19.jpg") |
Peron 2 - ujęcie w kierunku wschodnim czyli wyjazd do Miłkowic (dalej do Legnicy). Po sąsiedzku wyjazd z peronu 3 w stronę Głogowa i nieistniejący już wyjazd do Kożuchowa (dalej do Nowej Soli). Ten drugi, zlikwidowany w roku 2018 ma (miał) jeszcze po drodze 2 wiadukty po czym skręcał ostrym łukiem na północ. | ||||||||||||||
 "min 152 20.jpg") |
W miarę regularne pociągi Kolei Dolnośląskich w relacjach z Wrocławia Głównego do Żar i do Forst, otwarcie dla ruchu pasażerskiego (po 29 latach przerwy) krótkiej linii do Jankowej Żagańskiej oraz kilka kursów PR do Zielonej Góry - to wszystko nie spowodowało wzrostu zajętości torów przy peronach tutejszego dworca. Nadal jest tutaj pusto niczym na Szetlandach i raczej nie spodziewam się zmiany na lepsze. Tak na miarę kolejowej metropolii. | ||||||||||||||
 "min 152 21.jpg") |
Wracamy na zachodni skraj dworca. Parowóz Ok1 - 198 z bliska. Towarzyszy mu czteroosiowy tender 22D2 - 171. Maszyna produkcji niemieckiej (na co wskazuje cyferka 1 w typie) która stacjonowała do połowy lat 70-tych w różnych parowozowniach zachodniej Polski. Zasłużoną emeryturę spędza tutaj - w Żaganiu :) | ||||||||||||||
 "min 152 22.jpg") |
Na chwilę przenieśmy się do izby pamięci zorganizowanej w dawnej restauracji dworca. Niewielka ale elegancka ekspozycja przypomina czasy świetności żagańskiego węzła kolejowego - największego przecież na Ziemi Lubuskiej. | ||||||||||||||
 "min 152 23.jpg") |
To taki dawny, analogowy Pragotron. Z bahnsteig 1 zasadniczo jedziemy nach Berlin uber Sommerfeld und Frankfurt (Oder). Lata dwudzieste, lata trzydzieste - dawnych, kolejowych wspomnień czar... | ||||||||||||||
 "min 152 24.jpg") |
 |
||||||||||||||
 "min 152 25.jpg") |
|||||||||||||||
| 2 ostatnie zdjęcia to budynek żagańskiego dworca widziany od strony miasta (ulica Kolejowa). Gruntownie odnowiony i zmodernizowany budynek oddano do użytku 10 maja 2019 roku. I już - na szczęście - nie ma w nim tej agresywnej wizerunkowo apteki :) Mapa przedstawia aktualny status węzła kolejowego w Żaganiu. ●●● istniejące linie magistralne czynne w ruchu pasażerskim i towarowym do Żar i Forst (kierunek zachód) oraz do Miłkowic i Legnicy (kierunek wschód). ●●● istniejąca ale nieczynna w ruchu pasażerskim od roku 2002 linia do Głogowa. ●●● linia do Kożuchowa i Nowej Soli nieczynna od roku 1993, w latach późniejszych sukcesywnie rozkradana i zlikwidowana ostatecznie w roku 2018. ●●● linia do Zebrzydowej nieczynna od roku 1991, przeznaczona do reaktywacji głównie na potrzeby MON. ●●● linia do Jankowej Żagańskiej nieczynna od roku 1997, reaktywowana w sporadycznym ruchu pasażerskim w roku 2020. ●●● linia do Bieniowa i Lubska nieczynna od roku 1995, odcinek Żagań - Bieniów na chwilę obecną nie jest przeznaczony do reaktywacji. |
|||||||||||||||
| Sieciowy Rozkład Jazdy PKP 1966/67 |
tabela nr 351: Głogów - Niegosławice - Żagań. | ||||||||||||||
| Sieciowy Rozkład Jazdy PKP 1988/89 |
tabela nr 250: Jelenia Góra - Lwówek Śląski - Zebrzydowa - Żagań. | ||||||||||||||
| Sieciowy Rozkład Jazdy PKP 1988/89 |
tabela nr 352: Nowa Sól - Kożuchów - Niegosławice / Żagań. | ||||||||||||||
|
|||||||||||||||
|
|||||||||||||||
| 1* W okresie od 10 grudnia 2006 roku do 12 grudnia 2010 roku pociągi pasażerskie jeździły na trasie z Żagania w kierunku Głogowa, ale w relacji skróconej tylko do Niegosławic. 2* 20 maja 2020 roku pociągi pasażerskie po 23 latach wróciły na linię Żagań - Jankowa Żagańska. |
|||||||||||||||
Linki zewnętrzne
Linki do informacji dotyczących linii Żagań - Żary - Tuplice - Zasieki znajdują się także na stronie stacji Żary. Linki do informacji dotyczących linii Żagań - Zebrzydowa - Lwówek Śląski - Jelenia Góra znajdują się także na stronie stacji Lwówek Śląski. |
|||||||||||||||
